Με απώτερο στόχο την προάσπιση των δικαιωμάτων και το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού, η Βουλή των Αντιπροσώπων προχώρησε στη ψήφιση νομοσχεδίων τα οποία τροποποιούν και εκσυγχρονίζουν τις πρόνοιες του Περί Γάμου Νόμου (Ν.104 (Ι)/2003), του περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμο (Ν. 23/1990) και του Περί απόπειρας Συνδιαλλαγής και Πνευματικής Λύσης του Γάμου (Ν. 22/1990).
Η αναθεώρηση και ο εκσυγχρονισμός του Οικογενειακού Δικαίου ήτο απαραίτητη τόσο σε σχέση με την εφαρμογή των σχετικών νόμων όσο και σε σχέση με την ανάγκη η νομοθεσία να μπορεί να ανταποκριθεί στις σημερινές απαιτήσεις. Απώτερος σκοπός της εν λόγω μεταρρύθμισης είναι προάσπιση των δικαιωμάτων και το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού, την περαιτέρω βελτίωση των σχέσεων μεταξύ γονέων και τέκνων, την ισότητα μεταξύ των γονέων, την ίση κατανομή των μεταξύ τους βαρών, τη γρήγορη εκδίκαση των υποθέσεων και γενικότερα την εξομάλυνση των οικογενειακών σχέσεων.
Οι συγκεκριμένες τροποποιήσεις επιφέρουν καινοτόμες αλλαγές και εκμοντερνίζουν τον τρόπο χειρισμού και εκδίκασης υποθέσεων ενώπιον των Οικογενειακών Δικαστηρίων, διευκολύνοντας την διαδικασία για τέτοιου είδους διαφορές.
Περί Γάμου Νόμου (Ν.104 (Ι)/2003)
Σκοπός της τροποποίησης του περί Γάμου Νόμου, είναι να ρυθμιστούν θέματα που σχετίζονται μεταξύ άλλων με την τέλεση γάμου και τους λόγους λύσης του γάμου.
Αρχικά τροποποιήθηκε το άρθρο 11(2) όπου πλέον δίνεται η δυνατότητα τέλεσης γάμου σε χώρο που επιλέγεται από τα πρόσωπα που προτίθεται να τελέσουν γάμο, ο οποίος εγκρίνεται από τον Λειτουργό Τέλεσης Γάμου. Τροποποιήθηκε επίσης το άρθρο 17(2) του βασικού Νόμου όπου αυξήθηκε το ηλικιακό όριο τέλεσης γάμου από τα δεκαέξι (16) στα δεκαοκτώ (18) έτη με στόχο τη συμμόρφωση της εθνικής νομοθεσίας με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα.
Έχει διατηρηθεί ως λόγος ο ισχυρός κλονισμός του γάμου, που τεκμαίρεται ως τέτοιος σε περίπτωση διγαμίας, μοιχείας, εγκατάλειψης ή βίας εναντίον του Αιτητή, με την προσθήκη της άσκησης βίας εναντίον τέκνου, να αποτελεί σημαντική αλλαγή.
Η βασική τροποποίηση του έτυχε ο εν λόγω Νόμος είναι η τροποποίηση του άρθρου 27 καθώς αναδιατυπωθήκαν οι λόγοι διαζυγίου που προβλέπονται στη βασική νομοθεσία και προστέθηκε ο θεσμός του συναινετικού διαζυγίου. Μειώθηκε το χρονικό διαστήματος που απαιτείται να βρίσκονται οι σύζυγοι σε διάσταση, ώστε να τεκμαίρεται αμάχητα ο κλονισμός των σχέσεων αυτών, από τα τέσσερα στα δύο έτη και συνακόλουθα η μείωση του χρονικού διαστήματος των επιτρεπτών μικρών διακοπών του προβλεπόμενου χρόνου διάστασης των συζύγων από τους έξι μήνες στους τέσσερις [άρθρο 27(β)].
Η προσθήκη του άρθρου 27(1) (γ) στον Νόμο θεσπίζει τη δυνατότητα καταχώρισης αίτησης για συναινετική λύση γάμου. Προϋποθέτει όμως το εν λόγω άρθρο ότι σε περίπτωση κατά την οποία υπάρχουν ανήλικα τέκνα, το Δικαστήριο δύναται να εκδώσει απόφαση για λύση του γάμου, εφόσον οι σύζυγοι έχουν καταχωρίσει στο Δικαστήριο αντίγραφο της δικαστικής απόφασης, η οποία ρυθμίζει ζητήματα επιμέλειας τέκνων ή επικοινωνίας με αυτά, ή αίτηση με την οποία ζητείται από το Δικαστήριο η έκδοση εκ συμφώνου απόφασης για τα εν λόγω ζητήματα, η οποία και εκδίδεται κατά την έκδοση απόφασης λύσης γάμου.
Περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμο (Ν. 23/1990)
Τροποποίηση του άρθρου 111 του Συντάγματος, ώστε η εκδίκαση των υποθέσεων διαζυγίου από τα οικογενειακά δικαστήρια να γίνεται υπό μονομελή σύνθεση αντί υπό τριμελή σύνθεση ως η ισχύουσα ρύθμιση.
Το άρθρο 111 του Συντάγματος τροποποιήθηκε με τέτοιο τρόπο όπου διευρύνθηκε το πεδίο των αρμοδιοτήτων των Οικογενειακών Δικαστηρίων. Οι Δικαστές αποκτούν τη δικαιοδοσία να εκδικάζουν όλες τις υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον των Οικογενειακών Δικαστηρίων μεταξύ των ίδιων διαδίκων, ασχέτως επαρχίας της οποίας βρίσκονται και ανεξαρτήτως αν οι διάδικοι ανήκουν σε κάποια θρησκευτική ομάδα ή υπάγονται στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία.
Ειδικότερα, οι τροποποιήσεις που αφορούν τον Περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμο (Ν. 23/1990) εντάσσουν την απλούστευση στον χειρισμό της υπόθεσης με απώτερο σκοπό την γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη διεξαγωγή των υποθέσεων.
Πλέον, ακολουθώντας ένα μοτίβο απλοποίησης των διαδικασιών, τα Οικογενειακά Δικαστήρια αποκτούν την ευχέρεια να επιλαμβάνονται θέματα διατροφής, γονικής μέριμνας, χρήσης οικογενειακής στέγης και κινητής περιουσίας με την έγερση μιας μόνο αίτησης. Η αλλαγή αυτή, αποτελεί σημαντική πρόοδο, αν σκεφτεί κανείς ότι μέχρι πρότινος, το κάθε θέμα, αφορούσε διαφορετική δικαιοδοσία, και για το οποίο θα έπρεπε να εγερθεί ξεχωριστή αίτηση ενώπιον του Οικογενειακού Δικαστηρίου, δημιουργώντας έτσι, αχρείαστη ταλαιπωρία και περιττά έξοδα.
Η τροποποίηση του εν λόγου Νόμου, ενισχύει και ενδυναμώνει καίρια τις εξουσίες του Δικαστηρίου, εφόσον διευρύνουν και ενισχύουν αυτεπάγγελτα, να διατάξει την παροχή συμβουλευτικής ή ψυχολογικής στήριξης σε παιδί, χωρίς να απαιτείται συγκατάθεση των γονέων, ενώ έχει επίσης τη δυνατότητα να εκδώσει αυτεπάγγελτα προσωρινό διάταγμα Γονικής Μέριμνας, Διατροφής, αποκλειστικής χρήσης ή χρήσης κινητής περιουσίας.
Περί απόπειρας Συνδιαλλαγής και Πνευματικής Λύσης του Γάμου (Ν. 22/1990)
Σκοπός της τροποποίησης του περί Απόπειρας Συνδιαλλαγής και Πνευματικής Λύσης του Γάμου Νόμου είναι να αναθεωρηθούν επιμέρους οι διατάξεις του που αφορούν στην απόπειρα συνδιαλλαγής και πνευματικής λύσης του γάμου.
Μια βασική τροποποίηση έφερε το άρθρο 4(1) του βασικού νόμου όπου μειώθηκε η προθεσμία καταχώρησης αγωγής για λύση του γάμου μετά την επίδοση της γνωστοποίησης στον αρμόδιο Επίσκοπό από τρείς (3) μήνες σε έξι (6) εβδομάδες).
Τροποποιήθηκε επίσης το άρθρο 3 του βασικού νόμου με την αντικατάσταση της φράσης «φρενοβλάβεια του άλλου συζύγου», ο οποίος προβλέπεται ως ένας από τους επικαλούμενους λόγους για λύση του γάμου για τον οποίο δεν απαιτείται η παράδοση γνωστοποίησης στον επίσκοπο πριν από την καταχώριση της σχετικής αγωγής για λύση του εν λόγω γάμου, με τον όρο «ψυχική νόσος του άλλου συζύγου», η οποία θα πρέπει να πιστοποιείται από αρμόδιο κυβερνητικό γιατρό.
Προστέθηκε το άρθρο 3 όπου δίνεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής αποστολής της γνωστοποίησης στον επίσκοπο, για την απόδειξη της οποίας προβλέπεται η κατάθεση της ηλεκτρονικής απόδειξης της αποστολής αυτής στη γραμματεία του αρμόδιου οικογενειακού δικαστηρίου.
Περαιτέρω αντικαταστάθηκε το άρθρο 5 του βασικού νόμου και έτσι τροποποιήθηκε η κοινοποίηση του αποτελέσματος της συνδιαλλαγής, ώστε σε περίπτωση αποτυχίας της συνδιαλλαγής ο επίσκοπος να δίνει στους συζύγους βεβαίωση η οποία να δεικνύει την πνευματική λύση του γάμου, ενώ σε περίπτωση μη πραγματοποίησης της συνδιαλλαγής να συντάσσει σχετικό πρακτικό στο οποίο να επεξηγεί τους λόγους για τους οποίους δεν πραγματοποιήθηκε η συνδιαλλαγή
Πολύ σημαντική τροποποίηση η οποία εισήχθη στον πιο πάνω νόμο, είναι όταν ο λόγος διαζυγίου είναι ισχυρός κλονισμός λόγω βίας, τότε η αίτηση στο Δικαστήριο δύναται να καταχωρηθεί, χωρίς να απαιτείται η αποστολή γνωστοποίησης στον Επίσκοπο, νοουμένου όμως ότι έχει υποβληθεί καταγγελία στην αστυνομία ή στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, αναφορικά με το περιστατικό βίας και οι εν λόγω υπηρεσίες να έχουν εκδώσει σχετική προς τούτο βεβαίωση. Η παρούσα τροποποίηση, δίνει τη δυνατότητα σε άτομα τα οποία έχουν υποστεί βία, να προχωρούν άμεσα στην καταχώρηση αίτησης διαζυγίου και να μην εγκλωβίζονται σε χρονοβόρες και μακροχρόνιες διαδικασίες.
Συνεπώς, ένεκα και της φύσης των υποθέσεων του Οικογενειακού Δικαίου, προκύπτει ότι, οι τροποποιήσεις που επήλθαν, αναμφίβολα θα συμβάλουν θετικά στον εκσυγχρονισμό του συγκεκριμένου τομέα δικαίου, έτσι ώστε να συνάδει και με την περαιτέρω πρόοδο και τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας.
Τα όσα αναφέρονται πιο πάνω έχουν ενημερωτικό χαρακτήρα. Το δικηγορικό μας γραφείο αναλαμβάνει υποθέσεις Οικογενειακού δικαίου πάσης φύσεως και είναι σε θέση να εκπροσωπήσει πελάτες σε όλες τις Επαρχίες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μπορείτε να αποταθείτε κοντά μας για τις υποθέσεις σας καλώντας στο +357 22 377323 ή αποστέλλοντας email στο info@ad-vocates.com.
Article written by
Sotia Demosthenous
